“ဆရာ ဆိုသည်မှာ တပည့်များအား ပညာ၊ ဗဟုသုတ၊ ကိုယ်ကျင့်တရား စသည်တို့ကို သင်ကြားပေးသော ပုဂ္ဂိုလ် ဖြစ်သည်” လို့ ဆိုပါတယ်။ ပြီးတော့ ဝါသနာ၊ စေတနာ၊ အနစ်နာ .. စတဲ့ နာ ၃ နာနဲ့ ပြည့်စုံမှ ဆရာကောင်းလို့ ဆိုကြပါတယ်။ စာရေးဆရာ ချစ်ခိုင်စံရဲ့ ‘နေခြည်ဖြာ၍ လင်းစေသား’ ဝတ္ထုမှာ ၂၁ ရာစု ကျောင်းဆရာတစ်ယောက်ရဲ့ ဘဝကို ရသမြောက်စွာ ဖတ်ရှုရမှာပါ။

ကိုမျိုးချစ်ဟာ မြို့လေးတစ်မြို့က စီးပွားရေးသမားတစ်ဦးရဲ့ သား။ ဖခင်က သားတော်မောင်ကို သူ့ရဲ့ အလုပ်ကို ဆက်လက်ဦးစီးစေချင်တယ်။ အခြေခံပညာအဆင့် စာမေးပွဲကို ဂုဏ်ထူးတွေနဲ့ အောင်မြင်လာသူ၊ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှိတဲ့ မိသားစုကနေ ဆင်းသက်သူ မျိုးချစ်ဟာ ဖခင်ဆန္ဒကို လွန်ဆန်ကာ ဝါသနာရဲ့ ပညာရေးတက္ကသိုလ်ကို ရွေးချယ်ပြီး ကျောင်းဆရာဖြစ်လာခဲ့တယ်။ နာ ၃ နာကို အခြေခံပြီး ဝါသနာပါလွန်းလို့ ကျောင်းဆရာဖြစ်လာတဲ့ မျိုးချစ်တစ်ယောက် ပထမဆုံး တာဝန်ထမ်းဆောင်ရတဲ့ ကျောင်းမှာတင် လက်တွေ့ဘဝရဲ့ အခက်အခဲတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ရပါရောလား။

မျိုးချစ်ဟာ ဝါသနာပါလွန်းတဲ့ ကျောင်းဆရာ အလုပ်ကို လုပ်နေရတဲ့အတွက် ပထမဆုံး ဝင်ရတဲ့ မြို့ပေါ်က ကျောင်းမှာတင် ဆရာ ဆရာမချင်း မာနပြိုင်ပွဲ၊ အထက်လူကြီးနဲ့ အလျှော့အတင်း၊ ကျောင်းသားကို ဆုံးမတာ မိဘက မကျေနပ်တဲ့ ကိစ္စ၊ ကျူရှင်နဲ့ ဆရာ၊ ကျောင်းအားကစား၊ အုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ ဆရာ၊ စတာတွေကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ရတယ်။ မျိုးချစ်ဟာ နာ ၃ နာကို အခြေခံပြီး ပထမဆုံး ကျောင်းဆရာဘဝမှာ ကြုံရသမျှ အခက်အခဲတွေကို ရင်ဆိုင်နိုင်ခဲ့တယ်။ ဒီလိုနဲ့ အချိန်ကာလတွေ ရွေ့လျားပြီး မျိုးချစ်တစ်ယောက် ရာထူးတိုးလျှောက်တာ အောင်မြင်လို့ ပဲခူးရိုးမ အစပ်နား ရွာတစ်ရွာဖြစ်တဲ့ …ထ(ခွဲ)ဝါးစိမ်းတော ကျောင်းမှာ အထက်တန်းပြ အဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်ဖို့ ဖြစ်လာတယ်။ အဲ့ဒီရွာလေးဟာ ပဲခူးရိုးမရဲ့ အစပ် ခေါင်လွန်းတဲ့နေရာဖြစ်ပြီး ငှက်ဖျားကြမ်းတယ်။ တစ်ခါတရံ တောဆင်ရိုင်းတွေ မျက်စိလည်ပြီး ရောက်လာတတ်တာမျိုး ဖြစ်တဲ့အထိ ခေါင်တဲ့ ဒေသ။ ဒီလိုဒေသကို မြို့ပေါ်က စာပေဝါသနာရှင် တဖြစ်လည်း စာရေးဆရာပေါက်စ ကိုမျိုးချစ်ဟာ သွားရောက် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့တယ်။

‘နေခြည်ဖြာ၍ လင်းစေသား’မှာ စာရေးဆရာ ချစ်ခိုင်စံ ရေးဖွဲ့တဲ့ ၂၁ ရာစု ကျောင်းဆရာ ကိုမျိုးချစ်ရဲ့ ကျောင်းဆရာဘဝကို စာဖတ်သူတို့ ရှုမြင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ယခုစာအုပ်ဟာ စာရေးဆရာ ချစ်ခိုင်စံရဲ့ ဒုတိယမြောက် လုံးချင်းဝတ္ထုဖြစ်သလို ပထမဝတ္ထုဖြစ်တဲ့ ရွက်ခြောက်တုန်းကလိုပဲ ဇာတ်ကောင်တွေရဲ့ ဘဝတွေကို အပေါ်ယံ မဟုတ်ဘဲ ရင်ဘတ်ထဲထိ မြင်ရအောင် ရသမြောက် ရေးဖွဲ့ထားတဲ့ ဝတ္ထုကောင်းတစ်ပုဒ်ဖြစ်ပါတယ်။

မြသန်းတင့် – သမိုင်းဆိုင်ရာရုပ်ဝါဒ ဟာ အနုပဋိလောမရုပ်ဝါဒ ကဲ့သို့ပင် ဝတ္ထုမဟုတ်တဲ့ ကျမ်းစာအုပ်ငယ်တစ်အုပ်ဖြစ်ပါတယ်။ စာချစ်သူအဖို့ ဖတ်ပြီးသွားရင် စာအုပ်စင်ပေါ် အပြီးတင်လိုက်ရမယ့် စာအုပ်မျိုး မဟုတ်ဘဲ ခေတ်အဆက်ဆက် ဝါဒ၊ အဘိဓမ္မာတွေ တိုးတက်ဖြစ်ထွန်း ပြောင်းလဲလာတိုင်း နှိုင်းယှဉ်ချိန်ထိုး လေ့လာရမယ့် ကျမ်းစာအုပ်တစ်အုပ်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

သမိုင်းဆိုင်ရာရုပ်ဝါဒ ကျမ်းစာအုပ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး “မည်သည့်အင်အားစုများက လူ့အဖွဲ့အစည်းကြီးကို မောင်းနှင်နေကြသနည်း။ လူမှုဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုသည် မည်သည့်ဥပဒေသများအရ ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်နေရသနည်း။ ဤမေးခွန်းများကို သမိုင်းဆိုင်ရာရုပ်ဝါဒက ဖြေဆိုပေသည်။ ထို့ကြောင့် မောင်းနှင်ရေးအင်အားစု၏ ယေဘုယျသဘောတရားနှင့် လူမှုဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှု၏ ဥပဒေသများကို ပြဆိုသည့် စာတမ်းကို သမိုင်းအား ရုပ်ကျစွာ ကြည့်မြင်ခံယူချက် (သို့) သမိုင်းဆိုင်ရာရုပ်ဝါဒ ဟု ခေါ်ပေသည်။ လူတို့၏ နေ့စဉ်ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရာ၌ ရုပ်ဝါဒကျသော လောကအမြင်ကို ဟပ်ယူလိုက်သောအခါ သမိုင်းဆိုင်ရာရုပ်ဝါဒဟူ၍ ဖြစ်ပေါ်လာသည်” လို့ စာအုပ်တစ်နေရာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

လူတို့ဟာ ဘဝချုပ်ငြိမ်းခြင်းတရားက လွတ်မြောက်မယ့် အိပ်မက်ကို အမြဲ စွဲလမ်းခဲ့ကြပါတယ်။ ထာဝရ အသက်ရှင်သန်နိုင်မယ်ဆိုတဲ့ အိပ်မက်ဟာ အမှန်ဖြစ်လာခဲ့ရင် … ?

အမရဌာနေဟာ ပေါ်တူဂီ စာရေးဆရာ ဆာရာမာဂိုးရဲ့ Death with Interruptions ကို ဆရာမိုးသက်ဟန် ဘာသာပြန်ထားတဲ့ စာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဆာရာမာဂိုးဟာ စာပေပညာရှင်လို့ သတ်မှတ်ခံထားရတဲ့ ကမ္ဘာကျော်စာရေးဆရာကြီးတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ၁၉၉၈ မှာ စာပေနိုဘယ်လ်ဆု ချီးမြင့်ခံရသူတစ်ဦးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အမရဌာနေမှာ ဘဝနေဝင်ချိန်နဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်း မည်သို့ဆက်စပ်သနည်း ဆိုတာကို စာရှုသူတို့ မြင်တွေ့ရပါမယ်။

ဒီစာအုပ်မှာ အဓိကအားဖြင့် အပိုင်း ၂ ပိုင်း ပါဝင်ပါတယ်။ ပထမပိုင်းအနေနဲ့ နှစ်တစ်နှစ်ရဲ့ အစမှာ မရဏမယ်တော်ကြီးဟာ အားလပ်ရက် ခွင့်ယူသွားတယ်။ (အနောက်တိုင်းမစ်သ်တွေရဲ့ အလိုအရ မရဏမင်းဟာ လိင်အနေနဲ့ အမ ဖြစ်တယ်) လူတွေရဲ့ ဘဝနေချိန်ကြီး ရုတ်တရက် ရပ်တန့်သွားတယ်။ ထာဝရရှင်သန်မှု ရသွားတဲ့လူတွေဟာ ပျော်ရွှင်စွာ နေရင်းနေရင်းနဲ့ ရှင်သန်ခြင်းဟာ ပြဿနာဆိုတာကို သိရှိလာခဲ့တယ်။ သုဘရာဇာတွေ အလုပ်မရှိတော့ဘူး။ လူတွေက အမြဲ ရှင်သန်နေတော့ ဝန်ထမ်းတွေကို ပင်စင်လစာ တစ်သက်လုံး ပေးနေရရော။ လူတွေရဲ့ ဘဝနေဝင်ချိန်သာ ရပ်တန့်သွားတယ်။ အိုခြင်း နာခြင်းက ရှိနေတော့ ဘိုးဘွားရိပ်သာနဲ့ ဆေးရုံတွေမှာ လူတွေ ပြည့်လျှံလာတယ်။ အိုခြင်းရဲ့ နောက်ဆုံးအချိန်ထိ ရောက်နေလို့ လောကကြီးကို နှုတ်ဆက် ထွက်ခွာချင်ပေမယ့် မရဏမယ်တော်ကြီးဟာ ခွင့်ယူနေတော့ ဘဝနေဝင်ချိန်ကို သွားဖို့အတွက် သူတို့အဖို့ အဆင်မပြေဘူး။

စာအုပ်ရဲ့ ဒုတိယပိုင်းမှာတော့ မရဏမယ်တော်ကြီးဟာ အလုပ်ပြန်လုပ်လာတယ်။ ဘဝနေဝင်ဖို့ အချိန်စေ့တဲ့သူတွေဆီကို စာပို့ပြီး တစ်ပတ်ပြည့်ရင် ဘဝနေဝင်ပြီဆိုတဲ့ ပုံစံနဲ့ နတ္ထိတရားကို ပုံစံတစ်မျိုးနဲ့ ပြန်စတယ်။ စာရပြီး တစ်ပတ်နေမှ လောကကြီးကို နှုတ်ဆက်ရမှာဆိုတော့ ဘဝရဲ့ နောက်ဆုံးလက်ကျန်တစ်ပတ်ကို လူတွေ ဘယ်လိုဖြတ်သန်းလဲဆိုတာ ဆာရာမာဂို တင်ပြထားတာ စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းတယ်။ အဲဒီမှာမှ မရဏမယ်တော်ကြီးဟာ တစ်ပတ်ပြည့်ရဲ့သားနဲ့ သူစာပို့လို့ မရတဲ့သူတစ်ဦး ပေါ်လာတယ်။ သူက အသက် ၅၀ အရွယ် တကိုယ်ရည် ဂီတသမားကြီး။ သူ့ကို ဘဝကြီးကို အဆုံးသတ်ပေးဖို့ မရဏမယ်တော်ကြီးဟာ မျိုးစုံ ကြိုးစားပါတော့တယ်။

ဆာရာမာဂိုးဟာ ဒီဇာတ်လမ်းရဲ့ အဖြစ်အပျက်တွေကို အပေါစီး မြင်ကွင်းကျယ်ကနေ မြင်တွေ့နေရသလို ပုံဖော်ထားပါတယ်။ ပို့စ်မော်ဒန် အရေးအသားဖြစ်တဲ့ ဝတ္ထုအကြောင်းပြောပြတဲ့ ဝတ္ထုမျိုးဖြစ်ပြီး ဂျိမ်းဂျွိုက်စ်ရဲ့ ရေးဟန်မျိုးလို့ လေ့လာသူတို့ ဆိုကြတယ်။ စာဖတ်သူတို့ ဝတ္ထုထဲ ရောက်စဉ်မှာ ဘာဖြစ်နိုင်လဲ ခန့်မှန်းခိုင်းတာမျိုး၊ စာရေးသူက ဝတ္ထုထဲဝင်ပြီး ဇာတ်ကြောင်းထဲမှာ စီးမျောတာမျိုး၊ စကားလုံးပင်လယ်ထဲ စာဖတ်သူရဲ့ အာရုံစူးစိုက်မှုကို အရယူတာမျိုး စတဲ့ အဆင့်မြင့်စာရေးဟန်နည်းတွေနဲ့ ဆာရာမာဂိုးဟာ အမရဌာနေကို ရေးဖွဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံတကာက စာဖတ်ပရိသတ်တို့က ဒီစာအုပ်ကို နှစ်ခြိုက်စွာ ဖတ်ရှုပြီး ကောင်းမွန်တဲ့ Review များစွာလည်း ရရှိထားပါတယ်။ ဘာသာပြန်သူ ဆရာမိုးသက်ဟန်က “ဒီဝတ္ထုဟာ ဖတ်ရ ခက်ပါတယ်။ ဆိုတော့ ဘာသာပြန်ရတာလည်း ခက်ခဲလှပါတယ်။ မြန်မာဘာသာစကားကို ပြန်ဆိုရာမှာ အဆီလျော်ဆုံး၊ အချောမွေ့ဆုံးဖြစ်အောင် အားထုတ်ထားပါတယ်” လို့ အမှာစာမှာ ထည့်သွင်းဖော်ပြထားပါတယ်။