ဘာသာပြန် (ရသစာပေ)ချစ်သူတို့ အချိန်ပေးပြီး မျှော်လင့်ခဲ့ကြရတဲ့ ဆရာရာပြည့် နဲ့ ဆရာမိုးမင်းသိမ်းတို့ ဘာသာပြန်တဲ့ မမြင်နိုင်သောအလင်းတန်းများ စာအုပ်လေးကို စာချစ်သူတို့ လက်ထဲ အရောက်ပို့ပေးနိုင်ခဲ့ပါပြီ။ မူရင်းစာအုပ်ဟာ 2014 ခုနှစ်မှာ ထွက်ရှိခဲ့ပြီး ပူလစ်ဇာဆုကြီးနဲ့ အခြားစာပေဆိုင်ရာဆုများကို ဆွတ်ခူးနိုင်တဲ့အထိ အောင်မြင်မှု ရှိခဲ့ပါတယ်။

မမြင်နိုင်သောအလင်းတန်းများ စာအုပ်လေးရဲ့ ဇာတ်လမ်းဟာ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကာလအတွင်း လူတို့ရဲ့ သဘောသဘာဝနဲ့ နည်းပညာစွမ်းအားတို့ကြား သတ္တိနှင့် မျှော်လင့်ချက်အကြောင်းကို စိတ်ဝင်စားဖွယ် ရေးဖွဲ့ထားတဲ့ ဝတ္ထုရှည်ကြီးတစ်ပုဒ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီစာအုပ်ကြီးမှာ မွေးရာပါ အတွင်းတိမ်ဖြင့် အသက်ခြောက်နှစ် အရွယ်မှာပင် မျက်စိကွယ်ခဲ့တဲ့ စာဖတ်ဝါသနာပါသူ ပြင်သစ်သူနလေး မာဟီးလော နဲ့ မယုံနိုင်လောက်စရာ အင်ဂျင်နီယာစွမ်းရည်ရှိတဲ့ ဂျာမန်မိဘမဲ့ကလေး ဗယ်ရ်နာ တို့ရဲ့ မတူညီတဲ့ ဒေသ ၂ ခုက ဇာတ်လမ်း ၂ ပုဒ်ကို အပြိုင်ခံစားဖတ်ရှုရမှာပါ။

မာဟီးလော ဆယ့်နှစ်နှစ်အရွယ်မှာ နာဇီတွေ ပါရီကို သိမ်းပိုက်တဲ့အတွက် သူမရဲ့ ဖခင်နဲ့အတူ ဆန်မာ့လိုမြို့ကို ထွက်ပြေးခဲ့တယ်။ သူမတို့ ထွက်ပြေးတဲ့အချိန်မှာ သူမရဲ့ဖခင်အလုပ်လုပ်တဲ့ သဘာဝသမိုင်းပြတိုက်က တန်ဖိုးအရှိဆုံး ရတနာကို ယူဆောင်ခဲ့တယ်။ အဲ့ဒီရတနာကို ပိုင်ဆိုင်သူဟာ အကျိုးထူးများစွာ ခံစားရနိုင်သလို ထိခိုက်မှုများကိုလည်း ရင်ဆိုင်ရနိုင်တယ်လို့ အစဉ်အဆက် ဟောကိန်းရှိခဲ့ပါတယ်။

ဂျာမနီက မိဘမဲ့လေး ဗယ်ရ်နာဟာ အခြေအနေမဲ့ဘဝရောက်နေပေမယ့် ဉာဏ်ကြီးရှင်တစ်ဦးမို့ ဘဝအခက်အခဲကြား ဖြတ်သန်းရင်း ရေဒီယိုတစ်လုံးကနေ ပြင်သစ်က သိပ္ပံပညာအကြောင်း သိရှိရာက ဒီဇာတ်လမ်းမှာ တစ်ချိန် ပါဝင် ပတ်သက်လာခဲ့ရတယ်။

ဒီဘာသာပြန်စာအုပ်လေးဟာ ဝတ္ထုဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်ဖြစ်ပေမယ့် ဖြစ်ရပ်မှန် သမိုင်းနောက်ခံမှာ ယုတ္တိရှိတဲ့ ဇာတ်လမ်းဇာတ်ကွက်နဲ့ စိတ်ဝင်စားဖွယ် ဇာတ်ကောင်စရိုက်များကို ရေးဖွဲ့ထားတာကြောင့် အလွန်အောင်မြင်ကျော်ကြားပြီး သိက္ခာကြီးမားလှတဲ့ စာပေဆုကိုပါ ဆွတ်ခဲ့နိုင်ခဲ့တဲ့ စာအုပ်ကောင်းတစ်အုပ်ဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းစာအုပ်ကို ဆရာရာပြည့်နှင့် ဆရာမိုးမင်းသိမ်းတို့ရဲ့ ထိမိပြေပြစ်တဲ့ ဘာသာပြန်နဲ့အတူ ဖတ်ရှုနိုင်ပါပြီ။ ဘာသာပြန် (ရသစာပေ)ချစ်သူတို့ အချိန်ပေးပြီး မျှော်လင့်ခဲ့ရတာနဲ့ ထိုက်တန်အောင် စိတ်ကျေနပ်မှု ရရှိစေမယ့် စာအုပ်ကောင်းတစ်အုပ် ဖြစ်ပါတယ်။

လက်ဝှေ့ လို့ ဆိုရင် ဘာကို အရင်ဆုံး မြင်မိကြသလဲ?
ဗလကောင်းကောင်း လက်ဝှေ့သမားကြီးတစ်ယောက်ဖြစ်ဖြစ်၊ ကြိုးဝိုင်းထဲ လူနှစ်ယောက် တိုက်ခိုက်နေတာဖြစ်ဖြစ်၊ ကြမ်းကြမ်းတမ်းတမ်း တိုက်ခိုက်ပြီးမှ အနိုင်ရတဲ့ အားကစားအဖြစ် မြင်မိကြမှာပါ။ ပြီးတော့ လက်ဝှေ့လို့ ဆိုလိုက်တာနဲ့ ယောက်ျားလေး‌(အမျိုးသား) ဆိုတာကို အကုန်လုံးနီးပါး တွဲမြင်ကြပါတယ်။ တကယ်တော့ မြန်မာနိုင်ငံ အပါအဝင် ကမ္ဘာပေါ်က အမျိုးသမီးတွေလည်း လက်ဝှေ့ ကစားကြပါတယ်။ ကွယ်လွန်သူ ဆရာအကြည်တော် ရေးသားထားခဲ့ပြီး မထုတ်ဝေရသေးတဲ့ စာအုပ်အသစ်တွေထဲကတစ်အုပ် ‘မယ်သီတာဂျိုကာ’မှာ အမျိုးသမီးလက်ဝှေ့မယ်အကြောင်း ဖတ်ရှုရပါမယ်။
အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတခုက နာမည်ကျော်လက်ဝှေးကစားသမား ခွန်းနက်ကို မယ်သီတာဂျိုကာ ဘယ်လို ယှဉ်ပြိုင်မလဲ? ကိုမင်းထင် မသိအောင်ရော ရေရှည် ဖုံးကွယ်နိုင်မှာလား? ဖတ်ရခဲတဲ့ အမျိုးသမီး လက်ဝှေ့နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဝတ္ထုတစ်အုပ်မှာ စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတဲ့ ဇာတ်ကောင်စရိုက်တွေနဲ့ အချိတ်အဆက်မိမိ ရေးသားထားသလို ဆရာအကြည်တော်ရဲ့ စာအုပ်တွေအတိုင်း ဖတ်ရင်းနဲ့ ခွိခနဲ ပြုံးရ၊ ရယ်ရမယ့် ဇာတ်ကွက်တွေ ပေါင်းစပ်ထားတာမို့ မယ်သီတာဂျိုကာဟာ အကြည်တော်ရဲ့ ပရိသတ်တွေ စိတ်ကျေနပ်မှု အပြည့်ရစေဦးမယ့် စာအုပ်တစ်အုပ် ဖြစ်ပါတယ်။

စွမ်းရည် .. ဖတဆိုး သမီးလေး၊ ဖခင်ကို မြင်ခွင့်မရဘဲ လောကထဲရောက်လာသူ စွမ်းရည်ရဲ့ အမေကလည်း အော်တစ်ဇင် မို့ အဘွားသာလျှင် စွမ်းရည်ရဲ့ ဘဝမှာ ပဲ့ကိုင်ရှင်။

လေးမြ … စွမ်းရည်ရဲ့ အဒေါ် (အမေ့ညီမ)၊ ငယ်စဉ်ကပင် အကြောင်းတစ်ခုကြောင့် ကွန်းချောင်းရွာကနေ မြို့တက်ကာ ပင်ကိုယ်အရည်အချင်းများကြောင့် ဘဝကို အေးချမ်းစွာ ဖြတ်သန်းနေသူ၊ လေးလေးမြ အမည်နဲ့ စာရေးဆရာမ အဖြစ်ရောက်ပြီးမှ အကြောင်းတစ်စုံတစ်ရာကြောင့် စာဆက်မရေးဖြစ်သော်လည်း အောင်မြင်သောအမျိုးသမီးတစ်ဦးဖြစ်နေဆဲ၊ လှပချောမောတဲ့ လေးမြဟာ နှုတ်ဆိတ်လှပြီး ခန့်မှန်းရ ခက်လွန်းသူ။

ဒေါက်တာအောင်ဇော် .. စွမ်းရည်ရဲ့ အဘွား ကွန်းချောင်းမှာ ဆုံးတော့ ခိုကိုးရာမဲ့ဖြစ်နေတဲ့ စွမ်းရည်နဲ့ သူ့အမေကို လေးမေက မြို့မှာနေဖို့ ခေါ်လာရာက စွမ်းရည်ရဲ့ အလုပ်ကိစ္စကြောင့် ရင်းနှီးခဲ့ကြသူ။ စွမ်းရည်နေတဲ့တိုက်ကနေ ညစဉ်တိုင်းလိုလို အခန်းမီးကို မှိတ်လိုက် ဖွင့်လိုက် ပုံမှန်လုပ်လေ့ရှိတဲ့ ကွန်ဒိုတိုက်ကြီးက အခန်းတစ်ခန်းမှာ တစ်ယောက်တည်းနေထိုင်တဲ့ ရှေးဟောင်းသုတေသနဆိုင်ရာ ပညာရှင်။

အေးမြ .. စွမ်းရည်ရဲ့ မိခင်။ မွေးရာပါ အော်တစ်ဇင်ရောဂါရှင်၊ မြက်ရိုင်းရှည်တွေကိုသာ အချိန်တိုင်းကြည့်နေချင်သူ၊ ကွန်းချောင်းမှာတုန်းက အေးမြပျောက်ရင် စွမ်းရည်က မြက်ခင်းထဲမှာပင် အမြဲလိုက်ရှာရသူ။

ဆရာမခတ္တာခင်ရဲ့ စာအုပ်တွေဟာ ဇာတ်လမ်းဇာတ်ကြောင်းထက် ဇာတ်ကောင်တွေရဲ့ သိစိတ်၊ မသိစိတ်တွေကို စာရေးသူနဲ့ ထပ်တူ စာဖတ်သူတို့က လိုက်ပြီး မြင်တွေ့စေတယ်ဆိုတာ အရင်က ထွက်ဖူးတဲ့ ဆရာမရဲ့ စာအုပ် ၂ အုပ် (ငေးရင်း ဝေးကျန်ရစ်တဲ့ .. ကမ္ဘာ ၊ အနောက်အရပ်ဆီမှာ ငို ..) တို့မှာ စာဖတ်ပရိသတ်တို့ မြင်ခဲ့ပြီးပါပြီ။ ဒီစာအုပ်မှာလည်း ခတ္တာခင်က ထူးပြီး ဆန်းမနေတဲ့ လူတွေကြားက လူတွေရဲ့ မသိစိတ်နောက်ကွယ်က အဇ္ဈတ္တ အချို့ကို ချပြထားတယ်။

လျှို့ဝှက်ပြီး ဝေခွဲရခက်လှပါတယ်ဆိုတဲ့ လူမျိုးတွေဟာ ဘာကြောင့် ဒီလိုမျိုး နေထိုင်ရပ်တည်ရလဲ။ လူ့ဘဝကို အများလို ရေလိုက်ငါးလိုက် မနေဘဲ ထူးထူးခြားခြား ရှင်သန်ဖို့ ဘယ်လိုအကြောင်းတွေက ရေသောက်မြစ်ဖြစ်ခဲ့လဲ။

ဆရာမခတ္တာခင်ရဲ့ ကလောင်ကနေ စွမ်းရည်၊ ကွန်းချောင်းရွာလေး၊ စွမ်းရည်ရဲ့ အဘွား မှသည် လေးမေ၊ အော်တစ်ဇင်ရောဂါသည် အေးမေ၊ ဒေါက်တာအောင်ဇော်တို့ရဲ့ စိတ်ဝင်စားဖွယ် အဖြစ်သနစ်တွေကို “မြက်ခင်းပြင်အလွတ်” ထဲမှာ ဖွေရှာရင်းနဲ့ သူတို့တွေရဲ့ ဘဝတွေ၊ မသိစိတ်တွေကို စာရှုသူတို့ မြင်လာ၊ နားလည်လာပါလိမ့်မယ်။

“ဖွေရှာမောရသူမယ်” ၊ ” တစ်ဘဝဒဏ်ရာ ” နှင့် မကြာသေးခင်က ထွက်ရှိခဲ့တဲ့ ” ခိုတွယ်ရာ ” လုံးချင်းဝတ္ထရှည်တွေရဲ့ ဖန်တီးသူပဲ့ကိုင်ရှင် ဆရာမဆေးဆေရဲ့ ဝတ္ထုတိုပေါင်းချုပ်စာအုပ်အသစ်ထွက်ရှိလာပါပြီ။ ဆရာမဟာ ဝတ္ထုတိုရေးသူသက်သက်အဖြစ် စာပေလောကထဲသို့ဝင်ရောက်လာပြီး လုံးချင်းဝတ္ထုရှည် (၃) အုပ်ထွက်ပြီးမှ ယခုဝတ္ထတိုပေါင်းချုပ်စာအုပ်ကို စာဖတ်သူတွေလက်ထဲ အရောက်ပို့လိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

ဖြတ်သန်းရာ ခေတ်ကာလကို အပြည့်အဝ ထင်ဟပ်ဖော်ကျူးသော ဆရာမဝတ္ထုများတွင် ဝတ္ထုအခင်းအကျင်းမှတဆင့် ထပ်ဆင့်မြင်ရသော ပုံရိပ်များ၊ အဖြစ်အပျက်များကို ခံစားရယူနိုင်ခြင်းက အရသာတစ်မျိုးပင်။ ဒါသည်ပင် ဆရာမဆေးဆေ၏ ထူးခြားမှုဟု ဆိုချင်ပါတယ်။ အရောင်၊ အလင်း ညီသည့် ပန်းချီကားတစ်ချပ်ပမာ အကြောင်းအရာအားကောင်းသော ဝတ္ထုတိုများတွင် စ/လယ်/ဆုံး ဝါကျဖွဲ့လှသည့် ဆရာမ၏ စာအရေးအသားနှင့် တင်ဆက်မှုအနုပညာကို ကျေနပ်နှစ်သိမ့်ကြမယ် ထင်ပါတယ်။

ယခုစာအုပ်တွင် ၂၀၀၉ ခုနှစ်မှစပြီး ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အထိ (၁၁) နှစ်တာကာလအတွင်း ရေးသားခဲ့တဲ့ ဝတ္ထုတိုလေးတွေပါဝင်ပါတယ်။ ဝတ္ထုတိုချစ်သူပီပီ ဆရာမရဲ့ ကိုယ်တိုင်ရေးဝတ္ထုတိုလေးတွေဟာ အရသာတစ်ခု၊ ဟန်တစ်မျိုးထူးခြားနေပြန်ပါတယ်။

” ကျွန်မ၏ ဝတ္ထုတိုများကို ပြန်ဖတ်မိတိုင်း ရေးဖွဲ့ချိန်က စိတ်လိပ်ပြာ ဖြတ်သန်းမှုရောင်စဉ်အောက် ကျွန်မစိတ်တို့ တဝဲလည်လည် ရောက်ရတတ်မြဲ။ သို့အတွက် ယခုစာအုပ်အမည်ကို မှောင်ရိပ်ကလိပ်ပြာ မဂ္ဂဇင်းဝတ္ထုတိုများ ဟု ပေးဖြစ်ပါသည်လို့ ” ဆိုထားပါတယ်။ ရွှေအမြုတေမဂ္ဂဇင်းမှ ဝတ္ထုတို(၁၆) ပုဒ်၊ အခြားများမှ (၂) ပုဒ် စုစုပေါင်း ဝတ္ထုတို (၁၈) ပုဒ်ကို ဆရာမြင့်မောင်ကျော်ရဲ့ အတွင်းသရုပ်ဖော်ပန်းချီများကိုကြည့်ရှုခံစားရင်း ဖတ်ရှုရမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။”

ယခုစာအုပ် မာက့်စ်ဝါဒနှင့်တွေးခေါ်မြော်မြင်ရေး ကျမ်းမှာ လူတို့ရဲ့ တွေးခေါ်မြော်မြင်မှုတွေဟာ ဘယ်ကစပြီး ပေါ်ပေါက်လာသလဲ? ပြင်ပ ရုပ်အမှန်တရားနဲ့ တွေးခေါ်မြော်မြင်မှုတွေက ဘယ်လို ဆက်စပ်နေသလဲ? တွေးခေါ်မြော်မြင်မှုတွေဟာ လူမှုဘဝမှာ ဘယ်နေရာတွေက ပါဝင်နေသလဲ ဆိုတဲ့ ပြဿနာများကို ရှင်းလင်းတင်ပြထားတာ ဖတ်ရှုလေ့လာရပါမယ်။

မာက့်စ်ဝါဒနှင့်တွေးခေါ်မြော်မြင်ရေး ကျမ်းဟာ တစ်အုပ်တည်း ဖတ်ပြီး လေ့လာရင် ရသလို ရှေ့က ထွက်ရှိပြီးတဲ့ ကျမ်းများဖြစ်သော အနုပဋိလောမရုပ်ဝါဒ နှင့် သမိုင်းဆိုင်ရာရုပ်ဝါဒ တို့ရဲ့ အဆက်အဖြစ်လည်း တွဲဖက်လေ့လာ ဖတ်ရှုနိုင်တဲ့ စာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်ပါတယ်။ မာက့်စ်ဝါဒနှင့်တွေးခေါ်မြော်မြင်ရေး စာအုပ်ရဲ့ မူလအမည် Theory of Knowledge ကို တိုက်ရိုက်ဘာသာပြန်ဆိုရင် အသိဉာဏ်ပညာသဘောတရား ဟူ၍ ဖြစ်ပြီး မူရင်းစာရေးသူက ဗြိတိသျှကွန်မြူနစ်ပါတီဝင်တစ်ဦးဖြစ်သူ မောရစ်ကွန်းဖို့သ် ပါ။

မောရစ်ကွန်းဖို့သ် ရေးသားတဲ့ မာက့်စ်ဝါဒနှင့်တွေးခေါ်မြော်မြင်ရေးကျမ်းမှာ အပိုင်းသုံးပိုင်းကို အဓိက လေ့လာရမှာ ဖြစ်ပြီး
(၁) စိတ်၏သဘာဝနှင့် မူလအစ
(၂) တွေးခေါ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်ပုံ
(၃) သစ္စာတရားနဲ့ လွတ်လပ်မှုတို့ ဖြစ်ပါတယ်။

ဆရာမြသန်းတင့်ဟာ မောရစ်ကွန်းဖို့သ်ရဲ့ ကျမ်းများကို ဘာသာပြန်ဆိုရာမှာ လုံးလုံးလျားလျား တိုက်ရိုက်ပြန်ဆိုခြင်း မဟုတ်ဘဲ စာဖတ်ပရိသတ်များ နားလည်လွယ်စေဖို့ မာက့်စ်၊ အိန်ဂျယ်၊ လီနင်၊ စတာလင်၊ မော်စီတုန်း တို့ရဲ့ ကျမ်းများကိုပါ ကိုးကားပြီး ရေးထားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အဓိကအားဖြင့် ကျမ်းသုံးကျမ်းလုံးကို ပြုစုရာမှာ အများ ဖတ်ရှုရ နားလည်စေရန် လွယ်နိုင်သမျှ လွယ်အောင် ရေးသားထားတယ်။ အဘိဓမ္မာစကားများကို ပြန်ဆိုရာမှာ နားလည်ရခက်တဲ့ ပါဠိစကားတွေကို တတ်နိုင်သမျှ ရှောင်ပြီး မြန်မာစကားလုံးစစ်စစ်တွေနဲ့ ရွေးချယ်ပြန်ဆိုထားတယ်။ ခက်ခဲနက်နဲတဲ့ အဘိဓမ္မာကျမ်းများ ဖြစ်တာကြောင့် စာဖတ်ပရိသတ်အချို့အနေနဲ့ တစ်ခေါက်၊ နှစ်ခေါက်မှ ဖတ်ရုံဖြင့် နားမလည်ပါက အကြိမ်ကြိမ် ပြန်လည် လေ့လာဖတ်ရှုဖို့ လိုအပ်ပါလိမ့်မယ်လို့ ဘာသာပြန်ဆိုသူ ဆရာမြသန်းတင့်က ဆိုထားပါတယ်။