ဆရာကျော်အောင် ရဲ့ ကူလီ ဝတ္ထုဟာ မူရင်းစာရေးဆရာ Mulk Raj Anand ရဲ့ Coolie ကို ဘာသာပြန်ထားတဲ့ စာအုပ်ဖြစ်ပါတယ်။ အာနန်ဟာ ဒီစာအုပ်မှာ အိန္ဒိယပြည်က ဗြိတိသျှတို့ရဲ့ ညစ်ညမ်းမှုတွေကို လူအများသိစေရန် ဖွင့်ထုတ်ထားတယ်။ ပြီးတော့ အိန္ဒိယက နာမည်ကျော်ဇာတ်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ အထက်အတန်းလွှာနဲ့ အောက်တန်းလွှာတို့ရဲ့ လူတန်းစားခြားနားမှုကိုလည်း သေချာဖော်ပြ‌ထားတယ်။ အောက်ခြေလူတန်းစားတစ်ရပ်ရဲ့ ဘဝလွတ်မြောက်ရေးအတွက် တိုက်ပွဲဝင်ပုံကို မူရင်းစာရေးဆရာက ဆင်းရဲသားတို့ဘက်ကနေ ရပ်တည်ရေးဖွဲ့ထားတာ ကူလီ မှာ စိတ်ဝင်စားဖွယ် ဖတ်ရှုရပါမယ်။
” ဟိုအကောင်ကြီးက ဘာကောင်လဲ ဦးလေး ”
ဒါဟာ ကူလီ စာအုပ်ထဲက ဇာတ်ကောင် မူနူးလေး ရှန်နဂါမြို့ထဲ ဝင်ဝင်ချင်း သူ့ဦးလေးဖြစ်သူကို မေးလိုက်တဲ့ မေးခွန်းပါ။ ဒီမေးခွန်း‌လေးဟာ မီးရထားကိုတောင် မမြင်ဖူးတဲ့ အောက်ဆုံးအလွှာရဲ့ ဘဝအနေအထားကို မီးမောင်းထိုးပြလိုက်သလိုပါပဲ။ ဓာတ်စက်ကိုမြင်‌တော့လည်း သေတ္တာထဲ လူဝင်ပြီး သီချင်းဆိုတယ်လို့ ထင်နေတဲ့ ဆင်းရဲသားလေး မူနူး။ ရှန်နဂါမှာ သူရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ရမယ့် အခက်အခဲတွေဟာ ဘာတွေဖြစ်မလဲ။ ဘယ်လိုလူမျိုးတွေနဲ့ရော တွေ့ဆုံရမှာလဲ။
နွားကျောင်းသားလေးဘဝကနေ၊ အိမ်စေခံ၊ စက်ရုံအလုပ်သမား စသဖြင့် ထမင်းနပ်မှန်ရေးအတွက် အဆင့်ဆင့် ကျော်ဖြတ်ခဲ့ရတဲ့ မူနူးရဲ့စိတ်ခံစားချက်တွေ၊ ပင်ပန်းဆင်းရဲရပုံတွေကို စာရေးဆရာ အာနန်က ဒီစာအုပ်မှာ ထိထိမိမိ ရေးဖွဲ့ထားတယ်။ ကူလီဝတ္ထုကို ဖတ်နေရင်း အထက်တန်းလွှာတွေရဲ့ ဖိနှိပ်ချယ်လှယ်မှုတွေ၊ အနိုင်ကျင့်ဗိုလ်ကျမှုတွေကို မြင်တွေ့တဲ့အခါ မူနူးနဲ့ ထပ်တူ ခံပြင်းမိစေမှာ အမှန်ပါပဲ။ အိန္ဒိယပြည်က နယ်ချဲ့စနစ်ရဲ့ ဆိုးရွားတဲ့ဖိနှိပ်မှုတွေကိုလည်း ဒီစာအုပ်ထဲမှာမြင်တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။ မရှိဆင်းရဲသား လူတန်းစားတစ်ရပ်မှာ ကလေးလုပ်သားတွေ ပေါများပြီး ဒုက္ခခံနေရတာကိုလည်း ဖတ်နေရင်း ခံစားနားလည်မိပါတယ်။ တကယ်တမ်းတော့ လူ့လောကကြီးမှာ လူတန်းစားနှစ်ရပ်ပဲ ရှိတယ်တဲ့။ အဲ့ဒါဟာ အထက်တန်းလွှာနဲ့ အောက်တန်းလွှာပါပဲ။ ဘယ်လောက်ထိ ကွဲပြားခြားနားလဲ သိချင်ရင်တော့ ဆရာကျော်အောင် ဘာသာပြန်ထားတဲ့ ကူလီ ဝတ္ထုကိုသာ ဖတ်ကြည့်ကြဖို့ တိုက်တွန်းပါရစေ။

‘နှလုံးလှဆရာဝန်’ ဟာ ကနေဒီယန်း ခွဲစိတ်ကုဆရာတစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ နော်မန်ဗက်သွန်းရဲ့ ဘဝအကြောင်းကို ဇာတ်လမ်းပြုရေးဖွဲ့ထားတဲ့ ဘာသာပြန်ဝတ္ထုကောင်းတစ်ပုဒ်ပါ။ နော်မန်ဟာ ငယ်စဉ်ကပင် အနုပညာကို ဝါသနာပါခဲ့သူဖြစ်ပြီး ဆရာဝန် မဖြစ်မီကပင် စာပေနှင့် ပန်းချီကားများကို စွဲလန်းသူ၊ ပန်းချီကားရောင်းဝယ်ရေးလုပ်ခဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။ ဘဝခရီးတစ်လျှောက် အောင်မြင်တဲ့ဆရာဝန်တစ်ယောက်အဖြစ်ကနေ စပိန်ပြည်တွင်းစစ် နဲ့ တရုတ် – ဂျပန် စစ်ပွဲကာလတွေမှာ ဘယ်လို သရုပ်ဆောင်သွားမလဲဆိုတာ နှလုံးလှဆရာဝန်မှာ တွေ့ရှိရပါမယ်။

အထူးသဖြင့် နော်မန်ဟာ ဖက်ဆစ်ဂျပန် ကျူးကျော်တပ်တွေကို တိုက်ထုတ်ရာမှာ ရွတ်ချွံစွာ ပါဝင်ခဲ့တာကြောင့် တရုတ်တော်လှန်ရေး သူရဲကောင်းတွေကြား “ပိုင်ချူအင်” အဖြစ် အမြတ်တနိုး ခေါ်ဝေါ်ကြတဲ့အထိ ကျော်ကြားခဲ့တယ်။ တရုတ်-ဂျပန်စစ်ပွဲကြီးစတင်ပြီး ခြောက်လခန့်အကြာမှာ တရုတ်နိုင်ငံသို့ ရောက်ခဲ့တဲ့ နော်မန်ဟာ စစ်မြေပြင်ဒဏ်ရာများ ကုသရာတွင် ဆန်းသစ်တဲ့နည်းပညာများကို မိတ်ဆက်ခြင်း ကဲ့သို့ ထူးကဲစွာ တာဝန်ကို ချဉ်းကပ်မှုကြောင့်လည်း သူဟာ ဒဏ္ဍာရီတွင်တဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့ရတာပါ။ မူရင်းဝတ္ထုဟာ ကမ္ဘာကျော်စာအုပ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ဆရာကျော်အောင်က နှလုံးလှဆရာဝန် အမည်နဲ့ ဘာသာပြန်တဲ့အခါမှာလည်း ဖတ်ရှုသူတိုင်း သဘောကျတဲ့ ဘာသာပြန်စာအုပ်ကောင်းတစ်အုပ် ဖြစ်လာပါတယ်။ ဘာသာပြန်စာချစ်သူတို့ လက်မလွတ်ဘဲ ဖတ်ရှုရမယ့် စာအုပ်ကောင်းတစ်အုပ် ဖြစ်ပါတယ်။

လူတို့ဟာ ဘဝချုပ်ငြိမ်းခြင်းတရားက လွတ်မြောက်မယ့် အိပ်မက်ကို အမြဲ စွဲလမ်းခဲ့ကြပါတယ်။ ထာဝရ အသက်ရှင်သန်နိုင်မယ်ဆိုတဲ့ အိပ်မက်ဟာ အမှန်ဖြစ်လာခဲ့ရင် … ?

အမရဌာနေဟာ ပေါ်တူဂီ စာရေးဆရာ ဆာရာမာဂိုးရဲ့ Death with Interruptions ကို ဆရာမိုးသက်ဟန် ဘာသာပြန်ထားတဲ့ စာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဆာရာမာဂိုးဟာ စာပေပညာရှင်လို့ သတ်မှတ်ခံထားရတဲ့ ကမ္ဘာကျော်စာရေးဆရာကြီးတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ၁၉၉၈ မှာ စာပေနိုဘယ်လ်ဆု ချီးမြင့်ခံရသူတစ်ဦးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အမရဌာနေမှာ ဘဝနေဝင်ချိန်နဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်း မည်သို့ဆက်စပ်သနည်း ဆိုတာကို စာရှုသူတို့ မြင်တွေ့ရပါမယ်။

ဒီစာအုပ်မှာ အဓိကအားဖြင့် အပိုင်း ၂ ပိုင်း ပါဝင်ပါတယ်။ ပထမပိုင်းအနေနဲ့ နှစ်တစ်နှစ်ရဲ့ အစမှာ မရဏမယ်တော်ကြီးဟာ အားလပ်ရက် ခွင့်ယူသွားတယ်။ (အနောက်တိုင်းမစ်သ်တွေရဲ့ အလိုအရ မရဏမင်းဟာ လိင်အနေနဲ့ အမ ဖြစ်တယ်) လူတွေရဲ့ ဘဝနေချိန်ကြီး ရုတ်တရက် ရပ်တန့်သွားတယ်။ ထာဝရရှင်သန်မှု ရသွားတဲ့လူတွေဟာ ပျော်ရွှင်စွာ နေရင်းနေရင်းနဲ့ ရှင်သန်ခြင်းဟာ ပြဿနာဆိုတာကို သိရှိလာခဲ့တယ်။ သုဘရာဇာတွေ အလုပ်မရှိတော့ဘူး။ လူတွေက အမြဲ ရှင်သန်နေတော့ ဝန်ထမ်းတွေကို ပင်စင်လစာ တစ်သက်လုံး ပေးနေရရော။ လူတွေရဲ့ ဘဝနေဝင်ချိန်သာ ရပ်တန့်သွားတယ်။ အိုခြင်း နာခြင်းက ရှိနေတော့ ဘိုးဘွားရိပ်သာနဲ့ ဆေးရုံတွေမှာ လူတွေ ပြည့်လျှံလာတယ်။ အိုခြင်းရဲ့ နောက်ဆုံးအချိန်ထိ ရောက်နေလို့ လောကကြီးကို နှုတ်ဆက် ထွက်ခွာချင်ပေမယ့် မရဏမယ်တော်ကြီးဟာ ခွင့်ယူနေတော့ ဘဝနေဝင်ချိန်ကို သွားဖို့အတွက် သူတို့အဖို့ အဆင်မပြေဘူး။

စာအုပ်ရဲ့ ဒုတိယပိုင်းမှာတော့ မရဏမယ်တော်ကြီးဟာ အလုပ်ပြန်လုပ်လာတယ်။ ဘဝနေဝင်ဖို့ အချိန်စေ့တဲ့သူတွေဆီကို စာပို့ပြီး တစ်ပတ်ပြည့်ရင် ဘဝနေဝင်ပြီဆိုတဲ့ ပုံစံနဲ့ နတ္ထိတရားကို ပုံစံတစ်မျိုးနဲ့ ပြန်စတယ်။ စာရပြီး တစ်ပတ်နေမှ လောကကြီးကို နှုတ်ဆက်ရမှာဆိုတော့ ဘဝရဲ့ နောက်ဆုံးလက်ကျန်တစ်ပတ်ကို လူတွေ ဘယ်လိုဖြတ်သန်းလဲဆိုတာ ဆာရာမာဂို တင်ပြထားတာ စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းတယ်။ အဲဒီမှာမှ မရဏမယ်တော်ကြီးဟာ တစ်ပတ်ပြည့်ရဲ့သားနဲ့ သူစာပို့လို့ မရတဲ့သူတစ်ဦး ပေါ်လာတယ်။ သူက အသက် ၅၀ အရွယ် တကိုယ်ရည် ဂီတသမားကြီး။ သူ့ကို ဘဝကြီးကို အဆုံးသတ်ပေးဖို့ မရဏမယ်တော်ကြီးဟာ မျိုးစုံ ကြိုးစားပါတော့တယ်။

ဆာရာမာဂိုးဟာ ဒီဇာတ်လမ်းရဲ့ အဖြစ်အပျက်တွေကို အပေါစီး မြင်ကွင်းကျယ်ကနေ မြင်တွေ့နေရသလို ပုံဖော်ထားပါတယ်။ ပို့စ်မော်ဒန် အရေးအသားဖြစ်တဲ့ ဝတ္ထုအကြောင်းပြောပြတဲ့ ဝတ္ထုမျိုးဖြစ်ပြီး ဂျိမ်းဂျွိုက်စ်ရဲ့ ရေးဟန်မျိုးလို့ လေ့လာသူတို့ ဆိုကြတယ်။ စာဖတ်သူတို့ ဝတ္ထုထဲ ရောက်စဉ်မှာ ဘာဖြစ်နိုင်လဲ ခန့်မှန်းခိုင်းတာမျိုး၊ စာရေးသူက ဝတ္ထုထဲဝင်ပြီး ဇာတ်ကြောင်းထဲမှာ စီးမျောတာမျိုး၊ စကားလုံးပင်လယ်ထဲ စာဖတ်သူရဲ့ အာရုံစူးစိုက်မှုကို အရယူတာမျိုး စတဲ့ အဆင့်မြင့်စာရေးဟန်နည်းတွေနဲ့ ဆာရာမာဂိုးဟာ အမရဌာနေကို ရေးဖွဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံတကာက စာဖတ်ပရိသတ်တို့က ဒီစာအုပ်ကို နှစ်ခြိုက်စွာ ဖတ်ရှုပြီး ကောင်းမွန်တဲ့ Review များစွာလည်း ရရှိထားပါတယ်။ ဘာသာပြန်သူ ဆရာမိုးသက်ဟန်က “ဒီဝတ္ထုဟာ ဖတ်ရ ခက်ပါတယ်။ ဆိုတော့ ဘာသာပြန်ရတာလည်း ခက်ခဲလှပါတယ်။ မြန်မာဘာသာစကားကို ပြန်ဆိုရာမှာ အဆီလျော်ဆုံး၊ အချောမွေ့ဆုံးဖြစ်အောင် အားထုတ်ထားပါတယ်” လို့ အမှာစာမှာ ထည့်သွင်းဖော်ပြထားပါတယ်။