ဆရာအောင်သင်း ရေးသားထားတဲ့ အနာဂတ်ကိုမကြောက်နဲ့ ဆိုတဲ့ စာအုပ်လေးမှာ ဆောင်းပါးဆယ့်ခြောက်ပုဒ်ပါဝင်ပါတယ်။ ဒီစာအုပ်မှာ စာဖတ်သူတို့ မြင်တွေ့ရမှာက ဆရာအောင်သင်း ရေးဖွဲ့နေကျအတိုင်း လူငယ်တွေကို သိစေလိုတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို စာထဲကနေ စေတနာပါပါနဲ့ ထည့်သွင်းပြောဆိုထားတာမျိုးပါပဲ။ စာအုပ်ထဲက ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်တိုင်းဟာ အကြောင်းအရာ၊ အဖြစ်အပျက်လေးတွေပေါ်မှာ အခြေခံပြီး သိသင့်သိထိုက်တဲ့အရာကို မိတ်ဆွေတစ်ယောက်က ဘေးနားထိုင်ပြီးပြောပြနေသလို ခံစားမိစေပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ ဆရာ့ရဲ့ ဆောင်းပါးတွေကို ဖတ်ရှုလေ့လာခြင်းဟာ စာဖတ်သူတို့အဖို့ အသိပညာနဲ့ တွေးခေါ်မှုစွမ်းအားတွေ မြင့်မားလာစေခြင်းလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

တချို့နေရာတွေမှာတော့ ကိုယ့်မြေအပေါ် တိုးတက်စေလိုတဲ့ စိတ်ဇောက ထင်ဟပ်နေပြန်ပါတယ်။ ဆရာကြီးရဲ့ ကိုယ့်အရပ်ဒေသအပေါ် တိုးတက်ထွန်းကားချင်စိတ် ပြင်းထန်ပုံဟာ တချို့စာစုလေးတွေထဲ အားမလိုအားမရ ဖြစ်ပုံကိုကြည့်ကာ သိမြင်နိုင်ပါတယ်။ ဒါတွေကို ဆရာအောင်သင်းက အသိမိတ်ဆွေအချင်းချင်း ပြောဆိုဆွေးနွေးပုံမျိုးနဲ့လည်း ရေးသားထားခဲ့ပါတယ်။

လက်ရှိပစ္စုပ္ပန်မှာ ကောင်းတာတွေပြုလုပ်မယ်ဆိုရင် အတိတ်ကဆိုးကံကို ပြင်နိုင်စွမ်းရှိပါတယ်။ အတိတ်မှာ ကောင်းခဲ့ပေမဲ့ လက်ရှိအနေအထားက ဆိုးတာတွေသာပြုလုပ်နေရင် ကောင်းနေတဲ့ အတိတ်ကံတွေပါ ပျက်စီးဆုံးရှုံးနိုင်ကြောင်းကို ဆရာက ဗုဒ္ဓအယူအဆအတိုင်း ရေးသားထားခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် လူငယ်တွေဟာ လက်ရှိအချိန်လေးကိုသာ ကောင်းတာတွေသတိကပ်ပြီး ပြုလုပ်သွားမယ်ဆိုရင် အနာဂတ်ဟာ ကြောက်စရာမလိုကြောင်း ဒီစာအုပ်ကနေ ပြောပြချင်ပုံပါပဲ။

ဒါကြောင့် အနာဂတ်အတွက် တွေးတောနေသူတွေ၊ အနာဂတ်ကို ပုံဖော်နေသူတွေ၊ အနာဂတ်ကို ရင်လေးနေသူတွေအားလုံး ဒီစာအုပ်လေးကို ဖတ်ကြည့်သင့်ပါတယ်။ လူအားလုံးဟာ မနက်ဖြန်ဆိုတဲ့ အနာဂတ်ကို မျှော်လင့်ရင်း ရှင်သန်နေကြရတာ မဟုတ်ပါလား။

မျောက် ငှက်’ဟာ ကမ္ဘာကျော် စာရေးသူနှစ်ဦးရဲ့ ဇာတ်လမ်းနှစ်ပုဒ်ကို တစ်အုပ်ထဲပေါင်းပြီး ဆရာလင်းခန့်က ဘာသာပြန်ထားတဲ့ စာအုပ်ပါ။ သည်းထိတ်ရင်ဖို ဇာတ်ကြောင်းကိုမှ ရင်တထိတ်ထိတ်နဲ့ စိတ်ဝင်တစား ဖတ်ချင်သူတွေအတွက် ‘မျောက် ငှက်’ဟာ လက်မလွှတ်သင့်တဲ့ စာအုပ်ကောင်းတအုပ်လို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။

မျောက်ရဲ့ မူလဇာတ်လမ်းရေးသူ Stephen King ကို စာဖတ်ပရိသတ်တို့နဲ့ အထူးမိတ်ဆက်ပေးဖို့ လိုမယ်မထင်ပါဘူး။ Thriller & Mystery ဇာတ်လမ်းရေးသူများအနက် ကမ္ဘာကျော်ထိပ်သီးတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ပရိသတ်များက သည်းထိတ်ရင်ဖိုဘုရင်လို့တောင် သတ်မှတ်ကြပါတယ်။ The Monkey ဟာ‌ British Fantasy Award ဆန်ခါတင်စာရင်းဝင်တဲ့အထိ အောင်မြင်ခဲ့ပြီး ရုပ်ရှင်အနေနဲ့လည်း လူကြိုက်များ ကျော်ကြားခဲ့တာပါ။

ဇာတ်လမ်းအစမှာ ညီအစ်ကိုနှစ်‌ယောက် မျောက်ရုပ်အဟောင်းကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြတယ်။ အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာ ရက်စက်တဲ့ လူသေဆုံးမှုတွေဆက်တိုက်ဖြစ်လာပြီး သူတို့မိသားစုလည်း ပြိုကွဲသွားခဲ့ရတာဟာ တိုက်ဆိုင်တဲ့ အကြောင်းအရာသက်သက်လား။ နောက်ထပ် နှစ်ဆယ့်ငါးနှစ်အကြာမှာ ပြန်ပေါ်လာတဲ့ အဲဒီမျောက်ကြောင့် “ဒီတစ်ခါ ဘယ်သူ့အလှည့်လဲ“ ဆိုတာ ရင်တထိတ်ထိတ်နဲ့ ဖတ်ရှုရပါလိမ့်မယ်။

ဆရာဦးအောင်သင်းရဲ့ ” တစ်ခါတုန်းကတပည့်တွေနှင့် အခြားပင်ကိုယ်ရေးဆောင်းပါးများ ” ဆိုတဲ့ စာအုပ်ကလေးဟာ လူငယ်တွေနဲ့ စကားပြောဆိုခြင်းလို့ အမည်တပ်ရမလိုပါပဲ။ သူ့ဆောင်းပါးတွေထဲမှာ လူငယ်တွေကို အားကိုးလိုစိတ်၊ ကျေးဇူးတင်စိတ်၊ အမှားအမှန်ကို သင်ခန်းစာယူလိုစိတ်တို့ကို အဓိကထားပြီး ရေးဖွဲ့ထားတယ်။ အမှာစာကို ဖယ်လိုက်ရင် ဆောင်းပါးခြောက်ပုဒ် ဖတ်ရှုရပါမယ်။ ဆရာကြီးရဲ့ အရေးအဖွဲ့တွေထဲမှာ လူငယ်တွေရဲ့စိတ်ကို မြင်ရပြီး လူငယ်တွေရဲ့အသံကိုလည်း ကြားယောင်မိစေမှာပါ။

ဆရာကြီးရဲ့ လူငယ်တွေအပေါ်ထားရှိတဲ့ စေတနာကို ဒီဆောင်းပါးတွေထဲမှာ ထိထိမိမိ ခံစားကြရမှာပါ။ ‘ထဘီသင်ခန်းစာ’ဆိုတဲ့ ဆောင်းပါးကလေးမှာဆိုရင် မိန်းကလေးငယ်များ အိမ်ထောင်ဖက်ရွေးခြင်းအပေါ် မှန်ကန်စေချင်တဲ့ ဆရာကြီးရဲ့စိတ်ကို လှစ်ခနဲ မြင်လိုက်ရပါတယ်။ ဆရာနဲ့ တပည့်ကြားက လေးစားချစ်ခင်မှု၊ သွန်သင်ဆုံးမမှုတွေကို အကြောက်တရားမပါဘဲ ပကတိအရှိအတိုင်း ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း တွေ့မြင်ရတာဟာ ချစ်စရာကောင်းလှပါရဲ့။ ‘နှလုံးသားပရိယာယ်’မှာဆိုလည်း ထိုနည်းတူပါပဲ။ တပည့်တစ်ယောက်ရဲ့ ထင်ယောင်ထင်မှားစိတ်ကို သေချာဆွေးနွေး သုံးသပ်ပြထားတာကို တွေ့ရပြန်ပါတယ်။

‘သူများဖြစ်ရင်’ ဆိုတဲ့ ဆောင်းပါးလေးကတော့ ဘဝမှာရှင်သန်နေထိုင်ရင်း စဉ်းစားတွေးခေါ်ပုံကို ကိုယ်တိုင်သင်ယူလိုက်ရသလိုပါပဲ။ ဆရာတစ်ယောက်ဟာ စာသင်ခန်းထဲမှာ သင်ခန်းစာတွေပို့ချရုံနှင့်မပြီးဘဲ စိတ်ဓာတ်ရေးရာကိုပါ အထောက်အပံ့ဖြစ်ပေးနိုင်တယ်ဆိုတာ ‌ပြသပေးထားတယ်။ ‘တစ်ခါတုန်းကပတ်ဝန်းကျင်’မှာတော့ တရင်းတနှီးမရှိလှတဲ့ တပည့်မလေးအပေါ်မှာတောင် ဆရာတစ်ယောက်ရဲ့ စာနာနားလည်ပေးနိုင်စိတ်နဲ့ မုဒိတာတရားကို မြင်တွေ့ကြရမှာပါ။

‘တခြားစာမျက်နှာ’ကို ဖတ်ရတဲ့အခါမှာ စကားလုံးတွေကြောင့် လူတချို့ရဲ့ ဆက်ဆံရေးလေး ချောမွေ့သွားတာကို ကြည်နူးဝမ်းမြောက်စရာ တွေ့ရပြန်ပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးလေးကြောင့် စကားတစ်လုံးတိုင်းဟာ လူမှုဆက်ဆံရေးမှာ အရေးပါတဲ့အပြင် ငြိမ်းချမ်းသာယာမှုကို အထောက်အကူဖြစ်စေတာ သတိထားမိမှာပါ။ ‘ကလေးတွေမုန့်ဖိုး’ဆိုတဲ့ ဆောင်းပါးလေးမှာတော့ ဆရာနဲ့တပည့်တွေကြားက သံယောဇဉ်အတုံ့အလှည့်ကို ‌ခံစားလိုက်ရပြန်ပါတယ်။ ရောင်ပြန်ဟပ်တဲ့အထဲမှာ မေတ္တာရောင်ပြန်ဟာ အလင်းလက်ဆုံးပါလားလို့ သဘောပေါက်နားလည်စေတဲ့ ဆောင်းပါးလေးတစ်ပုဒ်ပါပဲ။ ‘ဘဝပစ်မှတ်’ဆိုတဲ့ ဆောင်းပါးလေးမှာတော့ စာသားလေးတစ်ကြောင်းက ရင်ထဲ စွဲကျန်နေခဲ့တယ်။
” လက်တည့်တာချင်းတူရင်တောင် စိတ်တည့်တဲ့လူက အမှတ်ပိုကောင်းတယ် ” တဲ့။

ဆရာကြီးဟာ ဆောင်းပါးတွေကို ရေးဖွဲ့ရာမှာ လူငယ်တွေရဲ့စိတ်ကို နားလည်ခံစားနိုင်အောင် အဓိကထား ရေးဖွဲ့ခဲ့ပေမယ့် စာဖတ်သူတွေအဖို့ ဆရာတစ်ယောက်ရဲ့ မေတ္တာ၊ စေတနာတွေကို ‌လေးလေးနက်နက် ခံစားမိပါလိမ့်မယ်။ ဆရာဆိုတာ ပညာအပြင် စိတ်ကိုပါ သင်ကြားပေးရမယ်ဆိုတာ ဆရာဦးအောင်သင်းက ဒီစာအုပ်လေးရဲ့ စာမျက်နှာတွေပေါ်ကနေ အမွေပေးသွားခဲ့ပါတယ်။

အလုပ်လုပ်နေရင်းနဲ့ အလုပ်ရဲ့ သဘောသဘာဝက ဘာလဲ? ငါက ဘာကြောင့် အလုပ်လုပ်နေရတာလဲ? အခုလုပ်နေတဲ့အလုပ်က ငါ့ကို ကျေနပ်မှု ပေးနိုင်ရဲ့လား? ဆိုတဲ့ မေးခွန်းတွေကို မေးမိပြီ ဆိုရင် ဒီစာအုပ်က မိတ်ဆွေအတွက်ပါပဲ။

ကမ္ဘာကြီးကို အုပ်စိုးနေတာ ဘောဂဗေဒပညာရှင်တွေနဲ့ နိုင်ငံရေးဒဿနပညာရှင်တွေရဲ့ အိုင်ဒီယာတွေလို့ ဒီစာအုပ်ရဲ့ အစမှာပဲ ဖတ်ရမယ်။ ဒါဟာ ဘာကြောင့်ဖြစ်ရတာလဲဆိုတော့ သူတို့ရဲ့ အိုင်ဒီယာတွေဟာ လူတွေနားလည်ထားတာထက် အများကြီးပိုပြီး သက်ရောက်မှုရှိနေလို့ပါတဲ့။ ဒါဆို Barry Schwartz ရဲ့ Why We Work ကို ဆရာထင်ဇော်မှူးသင်က ကောင်းမွန်သောလုပ်ငန်းခွင် အမည်နဲ့ ဘာသာပြန်ဆိုထားတဲ့ ဒီစာအုပ်မှာ လူတွေဘာကြောင့် အလုပ်လုပ်ကြတယ်၊ အလုပ်လုပ်ဖို့ ဘယ်လိုအရာတွေက သူတို့ကို လှုံ့ဆော်ပေးတယ်၊ လွှမ်းမိုးခံထားရတဲ့ အိုင်ဒီယာတွေရဲ့ အပြင်ဘက်ကို ထွက်ဖို့ ဘယ်လိုစတင်ရမယ် ဆိုတဲ့အရာတွေကို စနစ်တကျ လေ့လာဆန်းစစ်ထားတာ ဖတ်ရှုရပါမယ်။

လူတွေ အလုပ်လုပ်ကြတယ် ဆိုတာ ငွေရဖို့ အဓိကလို့ ဆိုရင် သိပ်တော့ မလွဲပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ငွေရတဲ့ လုပ်ငန်းခွင်တိုင်းက စိတ်ကျေနပ်စရာ ကောင်းပါရဲ့လား? ဒါဆို စိတ်ကျေနပ်စရာ ငွေကြောင့် မဟုတ်တဲ့ တခြားအကြောင်းရင်းတွေကို လိုက်လံဖွေရှာရင် မနည်းမနောပဲ ဆိုတာ သိနိုင်ပါမယ်။ ဒီအကြောင်းက စိတ်ဝင်စားစရာလည်း ကောင်းပါတယ်။

စိတ်ကျေနပ်မှုရတဲ့ ဝန်ထမ်းဆိုတာ –
(၁) အလုပ်ထဲမှာ စိတ်ဝင်စားမှု ရှိကြတယ်။
(၂) အလုပ်လုပ်ရတာ ပျော်စရာကောင်းတယ်။
(၃) အလုပ်ထဲမှာ ကြီးစိုးခွင့်ရတယ်။
(၄) လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို အသုံးချပြီး အခြားပိုင်ဆိုင်ခွင့်တွေ ဖန်တီးနိုင်တယ်။
(၅) အလုပ်ဟာ အဓိပ္ပာယ်ပြည့်ဝတယ်လို့ ခံယူပြီး ကမ္ဘာကြီးအတွက် ကောင်းတဲ့ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်စေမယ်လို့တောင် ယုံကြည်တယ်။

ဟုတ်ပြီ … ဒါဆို မေးစရာ ရှိလာပါပြီ။ အဲ့ဒီလက္ခဏာတွေ အကုန်လုံးရှိတဲ့ အလုပ်အကိုင်မျိုးက ဘယ်မှာလဲ?

ယနေ့ကမ္ဘာမှာ လူအများစုအတွက် အလုပ်ဆိုတာ ပျင်းစရာကောင်းနေကြပါတယ်။ အရင်းရှင်စနစ် ထွန်းကားလာတဲ့အခါ အလုပ်ကနေရနိုင်တဲ့ (ရုပ်ဝတ္ထုပစ္စည်း မဟုတ်တဲ့) အခြားသော စိတ်ကျေနပ်စရာတွေဟာ နည်းပါးလာပါတယ်။ ပျောက်ကွယ်သွားတာတွေတောင် ရှိပါတယ်။ အခြေခံ လစာဝန်ထမ်းအများစုဟာ လခအတွက်ကိုပဲ ဦးစားပေးပြီး အလုပ်လုပ်နေကြတယ်။ သူတို့တွေဟာ အဓိပ္ပာယ်ပြည့်ဝတဲ့အလုပ်မျိုး၊ စိန်ခေါ်မှုရှိတဲ့အလုပ်မျိုး၊ ကိုယ့်လက်ကိုယ်ခြေ လုပ်ခွင့်ရတဲ့အလုပ်မျိုးတွေ ရှာဖွေခဲ့ကြမှာပါ။ ဒါပေမဲ့ သူတို့ကို လစာအတွက် အလုပ်လုပ်ရမဲ့ လုပ်ငန်းခွင်က အနိုင်ယူသွားပါတယ်။

မိတ်ဆွေအနေနဲ့ကော လက်ရှိလုပ်နေတဲ့အလုပ်က ကိုယ်နဲ့ အဆင်ပြေရဲ့လား (သို့) စိတ်ကျေနပ်ပျော်ရွှင်ရဲ့လား … အလုပ်က မှန်းချက်နဲ့ နှမ်းထွက် ကိုက်မနေဘူးလို့ ယူဆရင် ဒီစာအုပ်ဟာ အဲ့မေးခွန်းအတွက် အဖြေဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်။